De Ribagorza
Het imposante Santuario de Torreciudad
Van welke kant je ook komt aanrijden, overal staat het bedevaartsoord Santuario de Torrecuidad op de borden aangegeven, het gebouw zie je van verre. Een bezoek aan deze kerk van de Opus Dei zal u vrijwel zeker bijblijven. U hoeft helemaal niet gelovig te zijn om dit heiligdom te willen bezoeken. Het is zonder enige twijfel een buitengewoon imposant gebouw met een indrukwekkende architectuur. Mooi of niet? U mag het zelf zeggen. Wellicht is het juist daarom een bezoek waard. Bovendien is er het uitzicht over het stuwmeer El Grado en het gevoel je even te begeven in een van de beschreven personages van Dan Brown's Da Vinci Code.
Het verdient aanbeveling om, voorafgaande aan uw bezoek, eerst even het bezoekerscentrum aan de parking binnen te gaan. Daar is onder andere documentatie (ook in het Nederlands) te verkrijgen. Bovendien kunt u op verzoek een introductiefilm bekijken, welke Nederlands ondertiteld kan worden. Bovendien kunt u (zeker voor een familie of groep) vragen een gids mee te krijgen, die u vervolgens een rondleiding en nog meer uitleg zal kunnen en willen geven.
Let op: gesloten van 14.00 tot 16.00. Op het terrein is passende kleding gewenst (geen badslippers, minirokjes en geen mouwloze shirts) en ook stilte gewenst.
Al sinds de 11de eeuw wordt nabij de plaats waar nu de nieuwe kerk staat aan Mariaverering gedaan. Het oude Maria kerkje en de resten van een oude toren staan naast de nieuwe kerk vlak aan het
stuwmeer en deze plek kan ook nog steeds bezocht worden. Het originele beeld van Maria is echter verhuist naar de nieuwe kerk en staat nu centraal in het gigantische tableau van albast in de
hoofdzaal.
Aan de rechter zijde van de kerk, onder de zuilen galerij bevindt zich de ingang naar de kelders waar onder andere een fraaie collectie Maria beelden van over de hele wereld ten toon wordt
gesteld. Deze beelden zijn door bedevaartgangers cadeau gegeven en achter gelaten. Ook zijn er enkele fraaie kapellen en er bevinden zich de biechthokjes. Achter in de gang treft u de fraaie
kapel "Sagrada Familia". Als u een rondleiding van een gids krijgt kunt u aan hem vragen deze kapel voor u open te maken.
In de kerk zelf is er achter het tableau (via een kleine gang) een ruimte met een expositie over Josemaria Escrivá de Balaguer, de heilig verklaarde oprichter van de Opus Dei en in wiens opdracht
men met de bouw van deze kerk in 1970 is begonnen. Aan de linker zijde van het immense altaar is ook nog een fraaie kapel, deze is geopend.
Er is een Via Crucis, een wandelroute met daarin opgenomen een groot aantal mozaïektableaus met belangrijke Bijbelse taferelen. Deze route loopt naar het oude bedevaartsoord, aan de oevers van
het stuwmeer.
Oorspronkelijk was Torreciudad een Moorse verdedigingsvestiging tegen de christenen uit het noorden, op de grens van het Arabische grondgebied.
Het bolwerk bood uitzicht op de Cinca vallei (waar nu het stuwmeer is). Die oude vesting heette ‘Turris Civitatis’, waarvan Torreciudad (torenstad) is afgeleid. Van de oude vesting rest nu enkel nog de oude cilindervormige toren.
Rond het jaar 1084 werden Barbastro en zijn omgeving door de christenen terug veroverd op de Moren (Reconquista). In dat zelfde jaar bouwden de christenen er een kapel en begon men er de ‘maagd Maria van Torreciudad’ te vereren. Dankzij een restauratie in 1969 is de oude kapel nog steeds te bezichtigen. Dankzij de bedelmonnikken die al bedelend met een heiligenbeeld de deuren langs gingen, aalmoezen ontvingen en de mensen aanspoorden om naar Torreciudad te gaan is de Maria kerk een belangrijke bedevaartplek geworden.
De krachten van de maagd Maria van Torreciudad bood bescherming en genezing tegen verschillende groei- koortsstuipen. Stuipen traden vaak op tijdens hoge koorts bij kinderen tussen de 6 maanden en 5 jaar oud.
Hierdoor trokken vaak moeders met kinderen naar Torrecuidad om bescherming te vragen tegen deze stuipen. Ook de kleine Josemaria had last van zulke stuipen maar hij werd op 2 jarige leeftijd
daarvan genezen.
Torreciudad telde ook een hoogstaande congregatie (Sp.: cofradía) met zeer veel leden en ook veel privileges, verleend door de Heilige Stoel en in het bijzonder door paus Clemens IV (1600-1669).
Vanaf 1950, en met name op 15 augustus, een Katholieke feestdag ter ere van de Maria Tenhemelopneming kon het kerkje de enorme toevloed aan bedevaartgangers van over de gehele wereld niet meer aan. Het was onder andere een reden om naast het kleine oude heiligdom een geheel nieuwe kerk te laten verrijzen. Toen de fondsen (vaak giften) daarvoor gewonnen waren kon de bouw er van beginnen en kon men de verering van Onze Lieve Vrouw van Torreciudad op een nieuwe locatie verder laten leven.
Met de steun van vele mensen werden omstreeks 1956 de nodige formaliteiten op gang gebracht voor het oprichten van het nieuwe heiligdom. De bouw startte in 1970 en het nieuwe heiligdom werd in gebruik genomen op 7 juli 1975. Architect Heliodoro Dols Morell werd aangesteld tot het bouwen van het bedevaartsoord. Hij ontwierp een juweeltje van een baksteenarchitectuur, gelegen op de nabije rotsoever bij het stuwmeer van El Grado. Op de esplanade (open plein) kunnen wel tot 40.000 bedevaarders een dienst in de open lucht bijwonen. Dit gebeurd elk jaar op de familiedag van het Opus Dei genootschap, in september.
Een groot buitenaltaar staat vlakbij de voet van de hoofdtoren. Heliodoro combineerde traditionele en plaatselijke Aragonese materialen in het prachtig, hoofdzakelijk uit bakstenen opgetrokken bouwwerk. Ondanks de speciale, originele vormgeving en de veelvuldige versiering van de wanden, oogt het geheel toch eenvoudig. Elk hoekje is in detail uitgewerkt. Grote gevels zien er uit als gordijnen met verticale lijneffecten uitgewerkt in baksteen. De structuurbalken en kolommen in beton of staal zijn nergens zichtbaar. Toch herkent de aandachtige kijker achter de bakstenen vormgeving de aaneenschakeling van paraboolvormige bogen, die tegelijk fungeren als draagconstructie. Er is ook veelvuldig gebruik gemaakt van roze en grijs graniet. Deze zeer harde steensoort werd veelal manueel bewerkt. Als dakbedekking gebruikte hij de Spaanse dakpan. Alle gebruikte dakpannen zijn afkomstig van giften of van afgebroken gebouwen uit de regio. Omdat deze dakpannen enorm verschillend van kleur waren, heeft men eerst alle dakpannen op de esplanade uitgelegd, door elkaar gemengd en daarna geplaatst. Ook heel wat deuren zijn afkomstig van schenkingen uit bestaande gebouwen. Men diende eerst deze deuren te plaatsen en daarna de portiek er omheen te bouwen. Tijdens de 5 jarige bouwperiode waren dagelijks rond de 500 werknemers aan het werk.
De hoofdbeuk van de kerk geeft uitzicht op het reuze tableau van 9,5 m breed op 14,5 m hoog in gepolychromeerd albast. Een tableau (retabel), ook wel altaarstuk genoemd, is een wand van schilder-
of beeldhouwwerk tegen de muur boven een altaar. De voorstellingen op het retabel verwijzen naar de heiligen aan wie het altaar is gewijd, in dit geval de maagd Maria. Het retabel is gemaakt door
Juan Mayné Torras, hoogleraar aan de faculteit voor schone kunsten te Barcelona. Het is geïnspireerd op de Aragonese plattelandse uitvoering van de renaissancestijl. Albast is een zacht
bewerkbare transparante natuursteen, overvloedig te vinden in de streek. Albast werd eertijds ook gebruikt als vensterglas, wat men ook opnieuw toepaste in Torreciudad.
Het Opus Dei is in 1982 juridisch opgenomen door Paus Johannes Paulus II als een personele prelatuur. Dit is een organisatievorm in de katholieke kerk die begin jaren zestig door het Tweede Vaticaans Concilie werd geïntroduceerd.
De heilige Josemaria Escrivá (1902 - 1975, geboren in Barbastro ) stichtte het Opus Dei genootschap in 1928. Al tijdens zijn leven had hij de naam een heilige te zijn, welke reputatie zich na zijn dood wereldwijd verspreidde. Veel mensen hebben getuigenissen afgelegd dat zij door zijn geestelijke en materiële gunsten onverklaarbare genezingen hebben ondergaan. In 2002 is hij door paus Johannes Paulus II heilig verklaard. 26 Juni is de heilige feestdag van Josemaria.
De foto's voor dit blog zijn gedeeltelijk van onszelf en gedeeltelijk van de website van torrecuidad.es./ torrecuidad.org / secretos de torrecuidad.wordpress.com
De tekst heb ik van onszelf en aangevuld met tekst van verschillende bronnen. secretos de torrecuidad. wordpress.com / noordspanje.be /
